شرکت ملی صنایع مس ایران در سال‌جاری موفق شده با پشت سر گذاشتن برنامه ترسیمی و هدف‌گذاری فروش محصولات خود، مجموع ارزش فروش محصولات مختلف شرکت در 11ماهه نخست سال‌جاری را با 106 درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته و 8 درصد بالاتر از برنامه جدید سال 1400 به 71 هزار و 321 میلیارد تومان برساند. در گفت‌و‌گو با اردشیر سعدمحمدی، مدیر عامل شرکت ملی صنایع مس ایران، عملکرد این شرکت و آمار تولید و فروش ملی مس در سال‌جاری و برنامه‌های توسعه‌ای شرکت را جویا شدیم. آنچه در پی می‌آید، چکیده این پرسش و پاسخ است.
عملکرد شرکت ملی صنایع مس ایران در 11ماهه نخست سال 1400 را چگونه بوده است؟
شرکت ملی مس در تمام حوزه‌ها از برنامه در نظر گرفته شده سال‌جاری پیشی گرفته است. عملکرد تولید این شرکت در 11ماه نخست سال‌جاری در زمینه استخراج سنگ سولفوری به میزان 49هزار و 630تن بوده که همراه با 2 درصد رشد از برنامه پیش‌بینی‌شده، بوده است. در زمینه کنسانتره مس یک میلیون و 127هزار و 837 تن همراه با 6 درصد رشد، آند تولیدی 319هزار و 778 تن همراه با 7 درصد رشد، در زمینه کاتد تولیدی به میزان 259هزار و 497 تن همراه با 4 درصد رشد و در زمینه تولید مس محتوای معدنی نیز 270 هزار و 156تن همراه با 4 درصد رشد بوده است.
مهمترین رکوردهای شرکت در بخش تولید از ابتدای سال 1400 تاکنون در چه زمینه‌های بوده است؟
در سال 1400 رکودهای قابل‌توجهی در زمینه‌های مختلف در شرکت صنایع ملی مس ایران به ثبت رسیده که از آن جمله می‌توان به ثبت رکورد تولید کنسانتره در کارخانه‌های تغليظ مس سرچشمه به میزان 666 هزار و 459 تن، کارخانه تغلیظ مس میدوک به میزان 142 هزار و 678 تن و در کل شرکت به میزان یک میلیون و 127 هزار و 837 تن به عنوان بالاترین تولید کنسانتره 11ماهه نخست سال‌جاری از ابتدای راه‌اندازی تاکنون اشاره کرد. همچنین ثبت رکورد تولید آند در ذوب مس خاتون‌آباد به میزان 112 هزار و 432 تن، ثبت رکورد تولید کاتد مجموعه پالایشگاه‌های شرکت به میزان 259 هزار و 497، ثبت رکورد کنسانتره فلزات گرانبها (طلا و نقره) به میزان 716 تن در مجموع کارخانه‌های پالایشگاه‌های مس شرکت در 11 ماهه نخست سال 1400 ثبت رکوردهای دیگری از شرکت ملی مس در سال‌جاری بوده است.
عملکرد فروش ملی مس در 11 ماهه نخست سال 1400 چگونه بوده است؟
مجموع ارزش فروش محصولات مختلف شرکت در 11ماهه نخست سال 1400 افزون بر 71 هزار و 321 میلیارد تومان بوده که 106درصد بالاتر از مدت مشابه سال گذشته و 8درصد بالاتر از برنامه جدید سال 1400 است. مجموعه تناژ فروش کاتد شرکت در 11 ماهه نخست سال 1400 بیش از 281 هزار و 676 تن است که 127 هزار و 95 تن بالاتر از آخرین برنامه فروش سال 1400 و 221 هزار و 79 تن نیز بالاتر از تولید کاتد در سال‌جاری است.
رکورد فروش خارجی نیز با مبلغی بیش از 335 هزار و 919 میلیارد ریال، بالاترین میزان درآمد صادراتی، رکورد فروش داخلی با مبلغی بیش از 337 هزار و 293 میلیارد ریال، کسب درآمد حاصل از فروش کل محصولات به مبلغ بیش از 713 هزار و 212 میلیارد ریال به عنوان میزان فروش شرکت در 11 ماهه نخست سال‌جای بوده است.
شرکت ملی مس چه چشم‌انداز و برنامه توسعه‌ای برای خود ترسیم کرده است؟
با توجه به افزایش ذخایر کشف شده، در این شرکت احداث کارخانه تغلیظ فازهای بعدی در مس سرچشمه، مس سونگون و مس میدوک در حال برنامه‌ریزی است. بر این اساس سرمایه‌گذاری کل پروژه‌های توسعه فاز 1 و 2 برابر با 3500 میلیون یورو و 45000 میلیارد تومان برآورد می‌شود که در دو فاز جداگانه انجام می‌شود.
در مرحله اول چشم‌انداز تدوین‌شده در طرح جامع توسعه شرکت ملی مس صنایع مس ایران در فاز یک و تا سال 1405 دستیابی به 1900 هزار تن کنسانتره مس، 480 هزار تن مس محتوای معدنی و 460 هزار تن کاتد مسی برنامه‌ریزی شده است.
دوم تکمیل فاز یک با اجرای سایر پروژه‌های تعریف‌شده برای دستیابی کامل به ظرفیت‌های اجرا شده و دستیابی به تولید 2600 هزار تن کنسانتره مس، 660 هزار تن مس محتوای معدنی و 550 هزار تن کاتد مس تا پایان سال 1409 است که مجموع سرمایه‌گذاری این فاز بیش از 100 هزار میلیارد تومان (از سال‌های 1399 تا 1409) خواهد بود.
سوم شروع فاز دوم توسعه شرکت از سال 1410 با سرمایه بیش از 50 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی می‌شود که مطالعات امکان‌سنجی فنی و اقتصادی این فاز در حال انجام است.
برنامه‌های شرکت ملی صنایع مس ایران برای سال 1401 چیست؟
سیاست‌های کلی شرکت در راستای صیانت از معادن موجود و خفظ محیط زیست و کشف ذخایر معدنی جدید است. تحقق برنامه تولید و دستیابی به تولید 1250000 تن کنسانتره مس و 300000 تن کاتد مسی و بهبود پارامترهای کیفی تولید، فروش محصولات و کسب درآمد بیش از 75 هزار میلیارد تومان در سال، کاهش هزینه‌های جاری و ایجاد سودآوری پایدار در شرکت، بهینه‌سازی مصرف انرژی، ادامه پرقدرت اجرای طرح‌های توسعه در دست اجرا و اتمام و بهره‌برداری از پروژه‌های تغلیظ درآلو و دره‌زار و فلوتاسیون سرباره سرچشمه و افزایش ظرفیت 230 هزار تنی کنسانتره تولیدی جزو برنامه‌های شرکت برای سال آینده است.
برنامه‌های فملی در بازار سرمایه چگونه است و این شرکت چه برنامه‌هایی در بازار سرمایه دارد؟
پس از افزایش 100درصدی سرمایه شرکت که در30 آذر1400 در مجمع فوق‌العاده برگزار شده، قیمت هر سهم هم‌اکنون افزایش 17 درصدی نسبت به قبل از افزایش سرمایه، یافته است. همان‌گونه که می‌دانید سهام و بورس متاثر از شاخص‌های مختلفی اعم از تولید، درآمدزایی شرکت، مسائل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و تورمی است. در بورس‌های بزرگ دنیا عملکرد شرکت‌ها اعم از تولید، کشف ذخایر جدید و درآمدزایی وزن بالاتری نسبت به سایر شاخص‌ها دارند که امید است این تفکر در بورس کشور ما نیز جاری شود و تاثیرت دیگر شاخص‌های فرعی سهم را دچار مشکل نکند. البته باید یادآور شد که با توجه به عملکرد بی‌نظیر شرکت در بخش تولید و فروش، می‌توان آینده درخشانی را برای سهام شرکت ملی صنایع مس ایران متصور بود. توسعه‌های جاری و چهار پروژه در آستانه افتتاح شرکت در سال 1401 افزایش درآمدزایی بیش از 700 میلیون دلار را در برخواهد داشت.
برنامه‌های شرکت ملی صنایع مس ایران در زمینه اکتشافات معادن مس چگونه بوده و در این راستا چه برنامه‌هایی در دست اقدام دارید؟
افزایش ذخایر مس ایران از رقم 22 میلیون تن مس محتوا در سال 1394 به حدود 44 میلیون تن براساس اکتشافات انجام‌شده در سالیان گذشته و به‌ویژه سال 1398 تا 1399 و 6 ماهه 1400 بوده است. در سال 1398 در منطقه سرچشمه بیش از 528 میلیون تن ذخیره مس جدی با عیار 5/0درصد کشف شده است.
در سال 1399 حدود یک میلیارد تن ذخایر معدنی شرکت افزایش یافته است، بنابراین در مجموع سال‌های 1398 و 1399 بیش از 1.5 میلیارد تن ذخیره مس با عیار 5/0 درصد کشف و به ذخایر شرکت افزوده شده است. با ثبت 2700 میلیون تن ذخیره جدید شرکت، مجموع ذخایر کشور ایران به بیش از 44 میلیون تن ذخیره مس محتوا خواهد رسید. هم‌اکنون کشور ایران دارای رتبه هفتم ذخایر مس دنیاست و با توجه به کشف ذخایر جدید در مناطق امیدبخش دستیابی به رتبه‌های بالاتر قطعی است که این مهم برنامه‌ریزی شده و در دستور کار شرکت است.
حفاری بیش 110 هزار متر در 10 ماهه نخست سال 1400 در پهنه‌های مختلف کشور از شمال‌غرب و مناطق آذربایجان‌شرقی تا جنوب خراسان، قزوین، اصفهان، یزد، کرمان، و سیستان و بلوچستان انجام شده است که این رقم بیشترین آمار حفاری در 8 سال اخیر است. برنامه‌ریزی جهت انجام 150 هزار متر حفاری تا پایان سال انجام شده و برای سال 1401 نیز این روند با قدرت بیشتری ادامه خواهد یافت.
مهمترین اقدامات شرکت ملی مس در راستای به‌روز کردن فناوری چه بوده است؟
استفاده از فناوری فلش از سال 1396 به جای کوره‌های قدیمی ریورب علاوه بر مسائل بهره‌وری و افزایش چشمگیر آن، عدم بهره‌گیری از سوخت فسیلی، نیاز به تعمیرات کمتر و افزایش ظرفیت تولید به همراه دارد. تلاش برای استفاده از فناوری روز در استخراج از معادن با بهره‌گیری از روش‌های IPCC، تامین دستگاه‌های حفاری جدید برای اکتشافات، بکارگیری کارخانه‌های جدید تغلیظ که فناوری‌های بالاتری از کارخانه‌های قبل دارند، بهره‌داری از خطوط پالایشگاهی که فناوری بهتری نسبت به کارخانه‌های قبل دارند، از مهمترین موارد به‌روز کردن فناوری در شرکت است.
مهمترین اقدامات شرکت ملی مس در راستای مسئولیت‌های اجتماعی چگونه بوده است؟
در دو سال اخیر اقدامات مختلفی در راستای مسئولیت‌های اجتماعی از قبیل جاده‌سازی شامل جاده‌های خواجه به ورزقان، باند دوم جاده مانی به پاریز، اجرای باد دوم محور رفسنجان، سرچشمه، خاتون‌آباد، احداث جاده کمربندی اهر- مزرعه، اجرای باند دوم محور مانی به شهر بابک، ایجاد و تجهیز امکان ورزشی و تامین هزینه‌های ورزشی و احداث سه ورزشگاه در استان کرمان و شروع احداث کمپ ورزشی ورزقان انجام شده است.
در راستای کمک‌های بلاعوض، احداث تصفیه‌خانه آب آشامیدنی رفسنجان، هزینه‌های جهادی و امدادی و اقتصاد مقاومتی، هزینه‌های مرتبط با پیشگیری و درمان ویروس کرونا، کمک برای توسعه فضای سبز، ایجاد مراکز بهداشتی برای ساکنین همجوار کارخانه و نیز کمک به دامداران مناطق اطراف، انجام شده است. همچنین ایجاد کارخانه اسید در جهت جلوگیری از انتشار گاز SO2 و استفاده از آخرین فناوری‌های ذوب برای عدم انتشار گاز CO2 که هم‌اکنون به صفر رسیده است، از دیگر اقدامات شرکت در بخش مسئولیت‌های اجتماعی به‌شمار می‌رود. هزینه‌ای که در راستای مسئولیت‌های اجتماعی در شرکت ملی مس انجام شده، افزون بر 998 میلیارد تومان است.
آینده صنعت مس در جهان و ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ارزیابی‌ها نشان می‌دهد آینده بسیار خوبی برای این صنعت در پیش است. افزایش بهره‌گیری از خودروهای برقی و نیز انرژی‌های تجدیدپذیر باعث افزایش تقاضا خواهد شد.
در رابطه با خودروهای برقی باید عنوان کرد که از نظر میزان مصرف، انواع خودروهای الکتریکی جدید با توجه به زیرساخت‌های لازم، باتری‌های جدید و سیتسم‌های الکتریکی مورد استفاده در آنها، نیاز به مس بیشتری خواند داشت، به گونه‌ای که مصرف مس در این حوزه در سال 2030 میلادی به حدود 2.4 میلیون تن و در سال 2035 به حدود 3.8 میلیون تن خواهد رسید.
آمار تولید خودروهای برقی در سال 2021 معادل 6.5 میلیون دستگاه بوده که انتطار می‌رود با بیش از 400 مدل تنوع در سال 2040 میلادی، بیش از 50 درصد کل فروش خودروهای سواری و تا سال 2045 حدود 57 درصد از کل بازار خودرو جهان را خودروهای برقی جدید تشکیل دهند.
در رابطه با انرژی‌های تجدیدپذیر نیز باید عنوان کرد در سال 2010 حدود 154 هزار تن مس و در سال 2020 حدود 690 هزار تن مس در فناوری‌های مربوط به انرژی‌های تجدیدپذیر مصرف شده است. در دوره میان‌مدت تا سال 2026 پیش‌بینی می‌شود که تقاضای نهایی مس در انرژی‌های تجدیدپذیر با نرخ رشد حدود 10درصدی به بیس از 1.8 میلیون تن در سال برسد.
انتظار می‌رود که در چشم‌انداز بلندمدت تا سال 2035 تقاضای مس در انرژی‌های تجدیدپذیر به 1.63 میلیون تن و تا سال 2050 به 2.2 میلیون تن رسد.
از سوی دیگر، چین به عنوان مصرف‌کننده 50 درصدی مس دنیا دارای رشد مثبتی است که خود تقویت‌کننده مصرف فلزات به 6.7 درصدی محقق خواهد کرد. حرکت توسعه‌ای پیشران تقویت بهره‌گیری از فلز مس به‌عنوان فلز پیشرو در جهان است.
از طرف دیگر شاخص عرضه و تقاضا نشان از کمبود است که خود عامل افزایش قیمت‌هاست. عدم وجود جایگزین مناسب این فلز از عوامل مهم پویایی و توانمندی مس در جهان است.
