براین اساس، شرکت های فولادی و معدنی و صنایع معدنی ایران در سال های اخیر، ضمن انجام اقدامات مختلف در مسیر افزایش تولید و صادرات، کاهش وابستگی به خارج، برنامه قابل توجهی در جهت استفاده از روش‌های دانش بنیان، بهبود فناوری تولید و افزایش سهم محصولات با ارزش افزوده بالاتر داشته‌اند. از جمله در شرکت‌های فولاد مبارکه، فولاد هرمزگان، فولاد اقلید و بسیاری دیگر از شرکت‌ها، طراحی و مهندسی، ساخت ماشین آلات مورد نیاز خطوط تولید در فولادسازی‌ها در داخل کشور، در دستور کار قرار گرفته است تا ضمن کاهش ارزبری، وابستگی به خارج، افزایش سرعت تعمیر و نگهداری خطوط تولید، توانایی خلق فرصت‌ها و ماشین آلات در داخل کشور ایجاد شود.
علی امرایی مدیر عامل فولاد سنگان در این زمینه گفت: نام گذاری سال در اولین روزهای بهار توسط رهبر انقلاب، سابقه ای بیش از سه دهه دارد.
فلسفه چنین امری بیشتر تعیین راهبردهای کلان کشور بر اساس واقعیت های موجود است. اگرچه از بعد روحی و روانی می‌توان آن را عاملی وحدت آفرین در جامعه نیز تلقی کرد. نام گذاری سال جدید به عنوان تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرین، ادامه چنین سنتی است. در سال‌های اخیر واژه کلیدی از نظر مقام معظم رهبری (حفظه الله)، تولید بوده است و این مساله نشان از عمق و اهمیت این واژه دارد. تولید در معنای عام آن بسیار بسیط است اما در دو معنای عام و خاص ارتباط مفهومی با اقتصاد دارد. بر این اساس رشد تولید، ضامن رشد اقتصادی است و اقتصاد رو به رشد و قوی می‌تواند عامل مهم رشد و ارتقای تولید باشد. این در حقیقت رویه و ظاهر شعار سال است. مهم پی بردن به کنه مساله و ماهیت آن است. آنچه امروز کشور ما به آن نیازمند است علاوه بر رشد، حرکت بیش از پیش به سمت توسعه توأم با رشد است. از طرفی در جهان رقابتی کنونی با توجه به رشد حیرت آور علوم مختلف، ماندن و اتکا بر روش های کلاسیک یا تکنولوژی های قدیمی موجه نیست.
تاکید رهبر انقلاب (حفظه الله) بر دانش بنیان بودن تولید اهمیت و ضرورت حرکت به سمت تکنولوژی‌های نوین صنعتی و تولیدی را می‌رساند. در عصر انقلاب چهارم صنعتی که شاهد دگرگونی‌های اساسی در آینده نزدیک خواهیم بود، همگامی با انقلاب نوین ضروری و لازم است. تولید دانش بنیان علاوه بر صرفه جویی و استفاده بهینه از امکانات، به ارائه خدمات و محصولات جدید مطابق نیاز بازارهای صنعتی و ذی نفعان نظر دارد و به نوعی نشانگر هدفمند شدن تولید است. یقینا هر کار تولیدی منجر به اشتغال نیز خواهد شد، اما تولید دانش بنیان، موید نگرش جدید به مقوله اشتغال است که در راستای همان شاخص‌های انقلاب چهارم است. وجه تمایز اشتغال در تولید دانش بنیان و تولید عام، تخصص گرایی است. تحلیل مولفه‌های انقلاب چهارم نشان می‌دهد آینده از آن افرادی است که صاحب دانش تخصصی و مهارتی باشند، بنابراین آنچه در کنه شعار سال نهفته است، تاکید بر تربیت نیروی انسانی متخصص و مطابق با واقعیت‌ها و پتانسیل کشور است.
در یک جمله باید گفت تولید دانش بنیان منجر به اشتغال پایدار خواهد شد. در عصر حاضر تبادل دانش فنی و علمی امری طبیعی است و دستیابی به تولید دانش بنیان با مبادله تجارب و دستاوردهای علمی با نهادهای علمی در دنیا آسان‌تر خواهد بود. البته این گونه مبادلات نباید موجب وابستگی کامل فنی و علمی شود، بلکه باید به عنوان اهرم کمکی جهت ارتقای دانش بومی سازی مد نظر باشد و ضمن حفظ استقلال علمی و صنعتی از تجارب دیگر کشورها در کنار اتکا به توان داخلی در بعد بومی سازی تکنولوژی‌ها استفاده کرد. راهبرد کلان امسال که توسط رهبر معظم انقلاب (حفظه الله) تعیین شد نخستین قدم در سال جاری است. برای دستیابی به اهداف شعار سال باید به ملزومات امر توجه ویژه کرد. تامین زیرساخت‌های مورد نیاز تولید دانش بنیان مهم‌ترین اقدام است. از آنجا که تولید با صفت دانش بنیان بودن همراه شده است، بنابراین ایجاد و تقویت زیرساخت‌ها در هر دو بعد نرم افزاری و سخت افزاری مهم خواهد بود. در حال حاضر ایران بین ۱۳۰ کشور جهان در میزان خروجی های نوآوری، رتبه ۴۷ را دارد و شرکت‌های دانش بنیان در اقتصاد کشور، سهم ناچیزی از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده‌اند.
ایران در حال حاضر با داشتن ۵۴۳۴ شرکت دانش بنیان، سهم نیم درصدی و در خوش‌بینانه‌ترین حالت سهم ۲ درصدی در اقتصاد کشور دارد و نیم درصد از تولید ناخالص داخلی کشور به توسعه شرکت‌های دانش بنیان اختصاص دارد. با مقایسه اقتصاد ۲۳ تریلیون دلاری آمریکا یا ۱۵ تریلیون دلاری چین، ۵/ ۴ و ۴ تریلیون دلاری ژاپن و آلمان با اقتصاد ایران، رقم بسیار اندکی برای توسعه دانش بنیان‌ها در کشور در نظر گرفته شده است.
در شرایط کنونی ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه، حل مشکلات ناشی از صندوق‌های مالی و تقویت بازار سرمایه، توسعه زیرساخت فناوری اطلاعات، مبادلات علمی و حلقه های تولید علم در داخل و خارج با حضور نخبگان و جذب نخبگان خارج از کشور و مهاجر، گسترش مناسبات سیاسی، اقتصادی با کشورهای مختلف، گسترش بازارهای صادراتی و تجاری و تجاری سازی اقتصاد از مهم‌ترین اقدامات لازم برای تحقق شعار سال و جهش بزرگ در این حوزه است. اهمیت تولید دانش بنیان در حوزه صنعت به خصوص فولاد نیز بسیار مهم است. حرکت سریع غول‌های فولادی جهان به سمت تولیدات دانش بنیان جدید، تغییر رویکرد تولید به فولاد سبز و تولید فولاد آلیاژی مقاوم و سبک به کمک فناوری‌های نوین، طلیعه آغاز عصر جدیدی در تولیدات فولادی است. بدیهی است حفظ و ارتقای توان رقابتی کشور در حوزه فولاد نیازمند حرکت به سمت تولیدات دانش بنیان در زنجیره تولید و ارزش است.
برای این امر، لازم است به تمامی بخش‌های صنعت فولاد اعم از صنایع اولیه، میانی و پایانی زنجیره تولید توجه شود. هر چند شرکت فولاد مبارکه به عنوان بزرگ‌ترین فولادساز کشور زمینه لازم برای عضویت در باشگاه فانوس دریایی را طی چند سال آینده فراهم کرده است، اما توسعه همه جانبه صنعت کشور نیازمند ایجاد توازن در رشد فناوری در بخش‌های مختلف است. این عدم توازن در رشد فناوری خود می‌تواند یکی از مشکلات موجود در دستیابی به اهداف سال جاری باشد.
یکی دیگر از مشکلات موجود در مسیر تحقق شعار سال در حوزه فولاد، مصائب ناشی از کمبود انرژی است که باعث خسارات فنی و عدم نفع تولید برای شرکت‌های صنعتی است. رسیدن به اهداف افق توسعه و شعار سال نیازمند ایجاد زیرساخت های ضروری تولید و تسهیل در مقررات و آیین نامه های تولید صنعتی است و بر این اساس اولین گام در راستای شعار سال پرداختن به رفع موانع موجود است، زیرا در صورت عدم رفع مشکلات موجود ممکن است دستیابی به اهداف مذکور سخت باشد یا آن گونه که باید محقق نشود.
زنجیره فولاد باید دارای مدیریت واحد باشد
مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه گذاری ایمیدرو اعلام کرد: به منظور تکمیل زنجیره ارزش و شفاف‌سازی و پیشبرد اهداف، زنجیره فولاد باید دارای مدیریت واحد باشد.
امیر صباغ که عصر امروز در برنامه میز اقتصاد شبکه یک و خبر صدا و سیما با عنوان”الزامات حفظ رتبه نخست رشد تولید فولاد” سخن می‌گفت، افزود: روال است که در صنعت فولاد دنیا واحدها (بالادستی و پایین دستی) تجمیع شود تا در قالب یک زنجیره عمل کنند.
وی یادآور شد: اما در گذشته روش خصوصی‌سازی شرکت‌ها در کشورمان موجب شد تا این واحدها به صورت مستقل عمل کنند و شاهد گسست زنجیره شویم.
به گفته صباغ، این زنجیره که پیشتر از لحاظ سهامداری ذینفع واحد داشت، به زنجیره‌ای متفاوت با سهامداران مختلف تبدیل شد و زمانی که وارد بورس شدند و سهامداران دیگر قابلیت مذاکره مشترک را نداشتند.
مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه‌گذاری ایمیدرو با بیان اینکه تنها 66 درصد ظرفیت ایجاد شده فولاد کشور در حال تولید است، عنوان کرد: یکی از دلایل این امر به مدل خصوصی‌سازی بر می‌گردد.
صباغ ادامه داد: به طور حتم سرمایه‌گذاری در صنعت فولاد باید به گونه‌ای باشد که به سمت تاسیس هلدینگ‌های بزرگ در زنجیره فولاد حرکت کنیم. به گفته وی، تاسیس چند هلدینگ بزرگ موجب تجمیع واحدها می‌شود که بخشی از آن در قالب طرحی کلان (نقشه راه) در حال تدوین است و این استراتژی در آن دیده شده است.
سیاست صدور مجوز
وی اعلام کرد: از سوی دیگر بخشی از سیاست‌گذاری‌ها باید در صدور مجوزها اعمال شود به طوری که مجوزهای توسعه‌ای باید در جهت تکمیل زنجیره ارزش این هلدینگ‌ها باشد و نقاط خالی را هدف‌گیری کند. صباغ افزود: در نقشه راه این موارد دیده شده است.
مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه‌گذاری گفت: پیش از این قرار بود قبل از اینکه سیاست خصوصی‌سازی مطرح شود؛ زنجیره فولاد ایران دارای ذینفع واحد باشد.
وی افزود: طرح جامع فولاد سال 82 تدوین شد و یک نقشه راه 20 سال بود. در این نقشه مشخص شد که هر واحد فولادی در کجا جانمایی و توسعه یابد و همچنین خوراک آن تعیین و به کدام صنایع اختصاص یابد.
فولاد مبارکه موفق به کسب استاندارد بین‌المللی ISO/IEC 17025-2017 شد
مدیر آزمایشگاه‌های شرکت فولاد مبارکه از موفقیت آزمایشگاه‌های این شرکت در ارزیابی تجـــــــــــدید گواهیـــــــــــنامه بیــــن‌المللی استــانــدارد ISO/IEC 17025-2017 خبر داد.
امیر صالحی مدیر آزمایشگاه‌های شرکت فولاد مبارکه اظهار کرد: عنوان استاندارد ISO/IEC 17025-2017 الزامات عمومی برای احراز صلاحیت آزمایشگاه‌های آزمون و کالیبراسیون است و پیاده‌سازی و اجرای الزامات این استاندارد برای آزمایشگاه‌های شرکت‌هایی که در عرصه بین‌المللی فعالیت می‌کنند و استراتژی آن‌ها تولید محصولات باکیفیت است ضروری است.
در ارزیابی این استاندارد، آزمایشگاه از نظر فنی و مدیریتی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در ارزیابی فنی وجود روش‌های آزمون به روز و معتبر، سوابق تصدیق و صحه‌گذاری روش‌های آزمون، نحوه محاسبه عدم قطعیت نتایج حاصل از آزمون، مهارت کارکنان، تأسیسات و شرایط محیطی مناسب، کفایت تجهیزات و قابلیت ردیابی کالیبراسیون آن‌ها و… مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. از نظر مدیریتی نیز استقلال، التزام به رازداری و حفظ محرمانگی اطلاعات آزمایشگاه، وجود ساختار مناسب، در دسترس بودن منابع مورد نیاز و کنترل مستندات و سوابق و… در آزمایشگاه‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
وی افزود: اجرای الزامات این استاندارد و اخذ گواهینامه مربوطه همواره موردتوجه مشتریان، سازمان ملی استاندارد، سازمان‌ها و نهادهایی است که به دلایل گوناگون شرکت فولاد مبارکه را مورد ارزیابی قرار می‌دهند. خوشبختانه پیاده‌سازی و اجرای الزامات این استاندارد بیش از یک دهه است که در شرکت انجام شده و در این مرحله برای سومین بار، تجدید گواهینامه بین‌المللی این استاندارد در آزمایشگاه‌های آزمون شرکت فولاد مبارکه و فولاد سبا با موفقیت انجام گرفته است.
مدیر آزمایشگاه‌های شرکت فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: مؤسسه‌ای که فولاد مبارکه را در این استاندارد تأیید صلاحیت کرده، آژانس بین‌المللی تأیید صلاحیت کشور ترکیه (TURKAK) است که یک مرجع بین‌المللی و مورد تأیید اتحادیه بین‌المللی تأیید صلاحیت آزمایشگاه‌ها (ILAC) و اتحادیه منطقه‌ای تأیید صلاحیت اروپا (EA) است و همین امر باعث اعتبار بین‌المللی نتایج آزمون آزمایشگاه‌های شرکت است.
وی اذعــــان داشت: با تـــــوجه به تغیــــیر ویـــــــــــرایش استــــــاندارد ISO/IEC 17025 از ویرایش 2005 به 2017 و الزام به انجام ممیزی با توجه به ویرایش جدید، ارتقای سیستم مدیریت کیفیت آزمایشگاه‌های شرکت مطابق با این ویرایش در دستور کار قرار گرفت و با استفاده از توان کارشناسی آزمایشگاه‌ها و برگزاری 30 جلسه کارشناسی، الزامات جدید پیاده سازی شد و با برگزاری ممیزی داخلی از کفایت اقدامات انجام گرفته اطمینان حاصل گردید. در ویرایش جدید، ساختار استاندارد به طورکلی تغییر کرده و رویکرد مبتنی بر ریسک و فرصت به آن اضافه شده است. در راستای اجرای الزامات این استاندارد، بیش از 16 مورد برگزاری مقایسه بین آزمایشگاهی و یا شرکت در آزمون مهارت در زمینه آزمون‌های مرتبط با محصولات، مواد اولیه و مواد مصرفی در سطح ملی و بین‌المللی توسط آزمایشگاه‌های شرکت انجام شده است که خوشبختانه در همه این مقایسه‌ها نتایج صادره از آزمایشگاه‌های شرکت مورد تائید قرار گرفته‌اند.
صالحی در پایان از تلاش و زحمات همه همکاران در واحد آزمایشگاه‌های آزمون شرکت فولاد مبارکه و فولاد سبا و مدیریت بازرسی فنی و اتوماسیون و ابزار دقیق، امور قراردادها، خدمات عمومی، سیستم‌ها و فناوری اطلاعات، تضمین کیفیت تشکر و قدردانی کرد.
استفاده از خدمات و محصولات دانش بنیان، محور تولید و اشتغال آفرینی شرکت فولاد اقلید
شرکت فولاد اقلید پارس، دانش بنیان بودن خدمات و کالای مورد استفاده در کارخانه آهن اسفنجی خود را محور عملیات تولید و اشتغال آفرینی، قرار داده است.
اولین تفاهم‌نامه همکاری شرکت فولاد اقلید نیز با شرکت دانش بنیان پیشگامان صنایع آسیا صورت گرفت تا درزمینه ساخت، تعمیرات، خدمات پس از فروش و همچنین تأمین قطعات یدکی کمپرسورهای واحدهای احیاء مستقیم از خدمات و محصولات این شرکت دانش بنیان استفاده گردد.
در این اقدام علاوه بر کاهش هزینه‌های شرکت، جلوگیری از خروج ارز از کشور، حمایت از تولید داخل و اشتغال آفرینی بیشتر، به دانش بومی شده ارج نهاده شد تا دانشمندان ایرانی باانگیزه بیشتری به پژوهش های علمی خود درزمینه صنعت فولاد بپردازند.
رهبر معظم انقلاب (حفظه الله) اولین سال قرن جدید را «تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین» نام گذاری کردند؛ رویکردی که پیش تر نیز توسط ایشان مطرح شده بود و اکنون به عنوان محور عملیاتی دستگاه‌های مختلف اجرایی کشور تعیین گردیده است.
مدیرعامل شرکت فولاد اقلید در زمان عقد این تفاهم‌نامه با بیان اینکه، در فولاد اقلید سعی خواهد شد بیشترین استفاده از منابع داخلی صورت بگیرد تا متعاقب آن کمترین وابستگی به خارج فراهم شود، افزود: به دنبال آن هستیم که برای ساخت واحد فولادسازی با ظرفیت 1 میلیون تن، کمپرسورها بومی سازی شود و وابستگی به خارج کمتر باشد.
این فعال حوزه فولاد و آهن اسفنجی، با اشاره به اینکه طرح‌های فولادی کشور به خاطر تأخیر طولانی در بهره‌برداری از آن‌ها عملاً با خارج شدن از صرفه اقتصادی و توجیه اقتصادی مواجه می‌شدند، تصریح کرد: درنتیجه همکاران و مدیران و کارکنان فولادسازی، به این فکر افتادند که برای تعمیرات و تأمین قطعات، باید بومی‌سازی کنند و در ساخت ماشین آلات نیز نیاز به صنایع داخلی افزایش یافت و شرکت‌های داخلی، متخصصان و نخبگان برای بومی‌سازی، انتقال دانش فنی، مهندس معکوس و ساخت و تأمین قطعات و ماشین آلات برنامه‌ریزی کردند، لذا بحث اساسی در واحدهای احیا بومی‌سازی بوده است و ما به عنوان کارفرما و مجری، به دنبال این بوده‌ایم که موضوع بومی‌سازی قطعات و ماشین آلات، باثبات و امنیت بیشتری همراه شود.
وی افزود: تعدادی از مهندسان ما که در خارج از کشور آموزش دیده اند، اتفاقات و تحولات ویژه‌ای را ایجاد کرده‌اند و در صنعت فولاد کشور کارکرده و حتی در دوره جنگ نیز در خط مقدم کار و صنعت بوده‌اند، در احیای کشور باید از دانش و تجربه آن‌ها استفاده کنیم.
مهندس حمیدرضا آستانه، مدیرعامل شرکت پیشگامان صنایع آسیا نیز در این مراسم گفت: شرکت پیشگامان از 4 سال پیش شروع به ساخت قطعات کمپرسورها کرده و در حال حاضر به فنّاوری ساخت این تجهیزات دسترسی کامل پیداکرده است و آمادگی این را دارد که به صورت کامل این تجهیزات را تولید کند.
وی همچنین اضافه نمود: خودمان قطعات را تولید کرده و کل فولاد ایران از این قطعات یدکی استفاده می‌کنند، علاوه بر آن بازسازی کمپرسورها را انجام می‌دهیم که کمپرسورهای فرسوده در مجموعه ما بازسازی می‌شوند و به خط تولید برمی‌گردند.
