کمبود گاز در بخش فولاد، سال به سال جدی تر می شود و عدم توجه به آن می تواند موضوع را به بحران غیر قابل حل تبدیل کند. این در حالی است که توقف تولید یا کاهش آن منجر به کاهش سوددهی، افزایش هزینه های تولید، کاهش اشتغال می شود که می تواند خسارتی جبران ناپذیر برای صنعتی باشد که خود را برای تولید 55 میلیون تن فولاد در 1404 آماده می کند.
همانطور که پیش بینی می شد، زمستان سخت برای فولادی ها آغاز شد و در سال جاری نیز بار دیگر کمبود گاز برای این واحدها می تواند بر وضعیت تولید و به دنبال آن صادرات اثر گذار باشد.
بحث کمبود گاز در سال های اخیر تقریبا به چالش همیشگی فولادی ها در فصل سرما تبدیل شده است. موضوعی که برنامه های تولیدی را تحت تاثیر قرار می دهد و می تواند خسارت های بسیاری به این صنعت وارد کند.
توسعه صنعت فولاد و دستیابی به تولید 55 میلیون تن فولاد ، هدفی بود که براساس مزیت هایی همچون سنگ آهن، گاز، نیروی انسانی و … در دستور کار قرار گرفت.
اما عدم توسعه متوازن توانست در سال های اخیر چالش جدی ای به نام انرژی برای فولادی ها ایجاد کند. درواقع برق و گاز توانست صنعت فولاد را در زمینه توسعه محدود و نسبت به آینده نگران کند زیرا عمده صنعت فولاد ایران تکنولوژی احیای مستقیم بر پایه گاز را در اختیار دارد و تنها 2 واحد بزرگ کوره بلند و بر پایه زغالسنگ طراحی شده اند. در نتیجه کمبود گاز می تواند خطر جدی برای سرمایه گذاری صورت گرفته در این صنعت باشد.
در سال های اخیر فعالان صنعت فولاد تلاش کرده اند تا پیش از شروع فصل سرما بارها نسبت به این موضوع هشدار دهند اما عدم توسعه میادین گازی و افت فشار در پارس جنوبی، سال به سال عمق این بحران را افزایش می دهد.
در سال جاری اما وزارت نفت با سهمیه بندی تلاش کرد تا از کاهش تولید در این صنعت جلوگیری کند.
این در حالی است که میزان این سهمیه به صورتی است که اگر به تمامی واحدهای حاضر در زنجیره اختصاص پیدا کند، عملا باید تولید را متوقف کرد به همین دلیل وزارت صنعت، معدن و تجارت تصمیم گرفت تا این سهمیه را به واحدهای آهن اسفنجی و بخشی هم به تولید ورق اختصاص دهد، در غیر این صورت تولید با این شرایط بی معنا خواهد بود.
اما چنین وضعیتی می تواند واحدهای کوچک و خصوصی را هم با چالش همراه کند. البته در این بین بورس کالا نیز در تلاش است تا با راه اندازی بازار مدیریت مصرف بخشی از این چالش را حل کند اما نباید فراموش کرد که این موراد مانند مسکن مقطعی عمل می کنند و دولت باید در کنار فرهنگ سازی برای کاهش مصرف در بخش خانگی به سراغ تامین نیاز واحدهای صنعتی برود.
اولویت بودن مصرف بخش خانگی می تواند ضربه ای سخت به صنعت، تولید و اشتغال کشور وارد کند در نتیجه شاید بهتر باشد در مشخص کردن اولویت ها نیز دقت بسیاری صورت بگیرد.
اما شاید برخی تولیدکنندگان بتوانند با کاهش تولید با این مشکل مقابله کنند در حالی که این موضوع تاثیر جدی بر میزان صادرات و حضور مدوام در بازارهای صادراتی دارد. در واقع عدم تامین گاز برای صنعت فولاد مشکلاتی را در بعد داخلی و خارجی به همراه دارد که می تواند در نگاه کلی به ضرر اقتصاد ملی تمام شود.
کمبود انرژی از جمله برق و گاز باعث شده تا پیش بینی ها میزان تولید را مشابه سال قبل بدانند . از سویی دیگر آمارهای 6 ماهه و 7 ماهه صادرات نیز با کاهش نسبت به سال 1400 همراه بود که بخشی از دلایل آن به تامین زیرساخت هایی ازجمله گاز بر می گردد.
سرمایه گذاری برخی فولادی ها برای توسعه میادین گازی نیز می تواند تا حدودی راه گشای این مشکل باشد که نیازمند تعامل دولت با بخش خصوصی است در غیر این صورت راهکارهای موقت نمی تواند چندان دردی از مشکل این صنعت در زمینه تامین انرژی دوا کند.
