رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به مذاکرات برای دریافت پول‌های بلوکه شده کشور گفت: مذاکرات به نتیجه رسیده و به‌زودی آثار آن را در بازار مشاهده خواهید کرد.
محمدرضا فرزین رئیس بانک مرکزی در نشست خبری که صبح امروز با موضوع عملکرد اقتصادی دولت و با حضور سید احسان خاندوزی سخنگوی اقتصادی دولت و رئیس سازمان برنامه و بودجه برگزار شد، گفت: یکی از اقدامات بانک مرکزی اصلاح نظام بانکی است که در حال انجام آن هستیم این است که ناترازی بانک ها اصلاح شود.
وی افزود: برای این منظور برنامه اصلاحی به همه بانک‌ها دادیم و بر روند اجرای برنامه نظارت داریم. فرزین با بیان اینکه بانک‌های ناتراز را محدود کردیم گفت: البته ناترازی به معنی ورشکستگی نیست و نظام بانکی ما ورشکسته نیست بلکه دارایی منجمد و عدم کفایت سرمایه مشکل اساسی بانک مرکزی است و باید کفایت سرمایه را افزایش دهند.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه وظیفه بانک مرکزی تنظیم امور پولی، اعتباری و ارزی کشور است، اظهار کرد: متغیرهای پولی کشور در پنج سال گذشته آسیب جدی داشته و نیاز به اصلاح اساسی در قوانین و نظامات بانکی و پولی احساس شد. متوسط رشد نقدینگی از ۹۷ تا ۱۴۰۲، ۳۳ درصد و تورم ۴۲ درصد بود. به دلیل شوک‌های سیاسی و انتظارات تورمی، بی‌اعتمادی و فضای ناشی از بی اعتمادی در کشور ایجاد شد. ما نقشه راهی در بانک مرکزی تدوین کردیم که نقدینگی مدیریت و کنترل شود، بازار ارز مدیریت شود، تنظیم گری و تقویت حکمرانی بانک مرکزی در حوزه ریال و ارز محقق شود.
وی ادامه داد: با همکاری دولت و مجلس قانون بانکداری مرکزی تهیه شده است. اختلافاتی در دیدگاه‌های دولت، مجلس و بانک مرکزی وجود داشت که به توافق خوبی رسیده‌ایم. یکی از اشکالات قانون موجود این است که قوانین حل و فصل به درستی تدوین نشده و بانک مرکزی اختیار کافی ندارد. اقتدار بانک مرکزی به خوبی انشا نشده به همین دلیل قانون جدید که در حال تهیه است، بر انجام این اصلاحات تمرکز دارد. قانون بانکداری به صورت طرح در مجلس مطرح بود که ما جلسات منظمی گذاشتیم و در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد و ضوابط و ساختارهای جدیدی فراهم خواهد شد.
فرزین همچنین گفت: در حوزه سیاست‌های پولی می‌دانید که ما در خصوص نقدینگی باید تصمیم جدی می‌گرفتیم. آنچه عامل تورم در بلندمدت است، نقدینگی است و یکی از مهمترین وظایف بانک مرکزی، کنترل نقدینگی است. رشد نقدینگی در سال ۹۹ معادل ۴۰ درصد، در ۱۴۰۰ معادل ۳۹ درصد و در ۱۴۰۱ به ۳۱.۵ درصد رسید و در تیر ماه امسال به ۲۷.۵ درصد کاهش یافته است. برنامه ریزی ما برای پایان سال جاری، رساندن این عدد به ۲۵ درصد است.
رئیس بانک مرکزی افزود: نرخ رشد تورم ماهانه کالا در ماه گذشته به صفر رسید. نرخ تورم ماهانه شدیدا کاهش یافته است. نقدینگی در سه ماه اول ۳.۹ درصد رشد کرده است. نقدینگی در حال کاهش است، فروش ارز در حال افزایش است. تراز پرداخت‌ها در حال افزایش است و فروش نفت در حال افزایش است و این ها دلیلی برای کاهش تورم است.
فرزین همچنین گفت: نرخ تورم تولیدکننده نقطه به نقطه در اردیبهشت ۱۴۰۰، ۱۰۳ درصد بوده و در تیر ماه سال جاری ۳۲ درصد رسیده و تورم ماهانه تولید در تیر ماه سال جاری به ۱.۸ درصد کاهش یافته است که یکی از پایین‌ترین نرخ‌ها در سال‌های گذشته به شمار می‌رود و نشان از کنترل شدید نرخ PPI دارد و نشان می‌دهد که شاهد کاهش شدید نرخ تورم مصرف‌کننده نیز خواهیم بود. در حوزه CPI نرخ تورم بر اساس اعلام بانک مرکزی حدود ۱۵ درصد از ابتدای سال تا کنون کاهش پیدا کرده است.
وی ادامه داد: در سال ۱۳۹۰، حساب جاری ما ۲۶ میلیار دلار مثبت بوده است، سال ۹۹ حساب جاری منهای ۷۰۸ میلیون دلار و ۱۴۰۰ به ۱۱ میالیارد رسیده و ۱۴۰۱ به بیش از ۱۴ میلیارد دلار رسیده است. حساب کالای به ۲۲ میلیارد دلار رسیده یعنی صادارت کالای ما ۲۲ میلیارد دلار بیش از واردات بوده است. حجم تجارت ما به ۲۰۰ میلیارد دلار نزدیک می‌شود که عدد بسیار بزرگ است. صادرات غیرنفتی ما افزایش یافته و به ۴۲ میلیارد دلار افزایش یافته است.
فرزین با بیان اینکه دهه ۱۴۰۰ به پایان رسیده و در حال ورود به دوره جدیدی هستیم، تصریح کرد: ما قدرت خلق نقدینگی نظام بانکی را کاهش داده‌ایم. رشد ضریب فزاینده کاهش یافته و به منفی ۹.۸ درصد رسیده است.
رئیس بانک مرکزی افزود: لیست از ناترازی بانک‌ها را در اختیار داریم و با همه آنها برنامه اصلاح داده ایم و اجرای این برنامه را کنترل می‌کنیم. محدودیتی برای بانک‌های ناتراز ایجاد کرده‌ایم. ناترازی یعنی ورشکستگی نیست. ناترازی نظام بانکی از منظر کسری نقدینگی است نه ورشکستی. نظام بانکی کشور ورشکسته نیست بلکه کسری نقدینگی دارد. برای بانک‌های ناتراز در نظر گرفته ایم تا کفایت سرمایه را به ۸ درصد افزایش دهند. در برابر اضافه برداشت این بانک ها باید وثیقه بگذارند. هیچ بانک خارج از کنترل ما نیست. برخی بانک‌ها اضافه برداشت دارند که در حوزه اصلاحی برنامه ما قرار دارند.
فرزین با بیان اینکه رشد نرخ ۹۱ تا ۱۴۰۱ در کشاورزی ۳.۵ و نفت منفی ۱ درصد بوده است، گفت: فقط بخش کشاورزی پایین تر از نرخ متوسط است. نفت به ۱۰ درصد رسیده است. فروش نفت در تیر به بالاترین رقم در پنج سال گذشته رسیده است. صادرات نفت ۴۱ درصد رشد کرده است.
وی ادامه داد: در سال ۱۴۰۱ ضریب جینی به اندازه دو دهم واحد کاهش یافته است چون یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان پرداخت شد البته منجر به افزایش تورم شد اما ضریب جینی را کاهش داد. تشکیل سرمایه و خرید دستگاه ها در بنگاه‌ها افزایش یافته است. صادرات خدمات و کالا افزایش یافته است.
فرزین خاطر نشان کرد: در حوزه ارز از بسیاری از کشورها مطالبات ارزی داریم و با آنها مذاکره داریم و اگر با مذاکره حل نشود، شکایت می کنیم. مذاکرات به نتیجه رسیده و به زودی آثاران را مشاهده خواهید کرد. تامین ارز دستگاه‌ها در سال جاری رشد ۶.۸ درصدی داشته و بیش از ۲۳ میلیارد دلار تامین کرده ایم. مرکز مبادله را ایجاد کرده ایم و به زودی آثار ان را مشاهده خواهید کرد. همچنین فروش ارز در خیابان را متوقف کردیم و تقاضای ارز برای رفتار سفته بازانه کاهش یافت.
وی افزود: علاوه بر این موارد، نیاز ارزی را در یک سامانه آورده‌ایم و از مرکز مبادله ارز برای این نیاز فروخته می‌شود. در حال ایجاد صندوق تثبیت هستیم. در حوزه معامله کشورهای همسایه درحال برنامه ریزی برای تقویت ریال هستیم.
رییس کل بانک مرکزی درباره اقدامات دولت در بحث ارز گفت: در بحث ارزی مسأله دیپلماسی ارزی را داریم که ما مطالباتی را از کشورهای مختلف داریم و با تمام این کشورها مذاکرات لازم را انجام دادیم و چنانچه حل نشود، شکایت می‌کنیم.
وی تاکید کرد: خبرهای خوب ارزی در راه است و آثار آن را به زودی مشاهده خواهید کرد.
رییس کل بانک مرکزی درباره تامین ارز دستگاه ها گفت: سال گذشته ۶۵ میلیارد دلار ارز تامین ارز دستگاه‌ها داشتیم و امسال ۶.۸ درصد دستگاه‌ها برخوردار بودند.
وی افزود: امسال توانستیم ۲۳ میلیارد و ۸۲۲ میلیون دلار تامین ارز داشته باشیم در حالی که در دوره مشابه سال گذشته ۲۲ میلیارد و ۵۵۲۰ میلیون دلار بود.
رییس کل بانک مرکزی با اشاره به راه اندازی مرکز مبادله ارزی گفت: اتفاقات خوبی از لحاظ نهادسازی انجام شده که نمونه آن راه اندازی مرکز مبادله ارز و طلا است.
وی تاکید کرد: رویه فروش ارز اصلاح شده و صف‌های خرید ارز جمع شده است و متقاضیان باید حساب ارزی افتتاح کنند و فروش ارز ما از ۳۰ میلیون دلار به کمک این روش به ۵ تا ۶ میلیون دلار رسیده است.
رییس کل بانک مرکزی اظهار امیدواری کرد نرخ ارز نرخ بازار مبادله باشد.
فرزین از راه اندازی صندوق تثبیت ارز خبر داد و گفت: با راه اندازی این سامانه درصدد هستیم با تکانه های بازار ارز برخورد کنیم و ارز مورد نیاز را از آیت محل تامین کنیم ریال آف‌شور طرحی برای تقویت حکمرانی ریال فرزین گفت: در حوزه معامله با کشورهای همسایه به دنبال طرح ریال آف‌شور هستیم تا حکمرانی ریال را تقویت کنیم زیرا ما مرزبان ریال هستیم.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: هیچ بانکی خارج از کنترل نیست و بانک‌هایی که اضافه برداشت داشتند تحت کنترل است و سه موسسه اعتباری تا مهرماه منحل می‌شوند.
