معرفی شرکت
شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در سال 1371 به صورت شرکت سهامی خاص تاسیس شد و از سال 1377 شروع به بهره برداری نموده است. دفتر مرکزی شرکت واقع در تهران، خیابان ولیعصر بالاتر از ظفر و مجتمع معدنی شرکت واقع در کیلومتر 180 جاده یزد- طبس و مجتمع صنعتی واقع درکیلومتر 25 جاده اردکان- نایین است.
فعالیت اصلی شرکت طبق ماده 2 اساسنامه عبارت است از اکتشاف، استخراج، مهندسی، تکنولوژی، طراحی، احداث، بهره برداری از معدن و صنایع معدنی ، تولید کنسانتره، سنگ آهن دانه بندی، گندله، آهن اسفنجی و فولاد، احداث و بهره برداری از کلیه واحدها و تاسیسات نیروگاهی، تولید و فروش انرژی برق، خرید و تهیه انواع و اقسام ماشین آلات و تجهیزات، تاسیسات و مصالح به همراه نصب راه اندازی و نگهداری آن است. به طور کلی شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در دو دسته کلی استخراج از معدن و تولید محصولات فولادی و انرژی فعالیت می‌کند.
کچاد پس از گل گهر دومین شرکت تولید کننده سنگ آهن ایران به ارزش بازار 187 هزار میلیارد تومان (معادل 6.2 میلیارد دلار) با درآمد سالانه 44 هزار میلیارد تومان است.
بانک سپه از طریق شرکت مدیریت سرمایه گذاری امید و شرکت سرمایه گذاری سپه سهامدار اصلی شرکت صنعتی و معدنی چادرملو است که دارای دو عضو هیات مدیره می‌باشد.
ذخایر تقریبی سنگ آهن شرکت شامل 50 میلیون تن برای سنگ آهن چادرملو و با آماده‌سازی و انجام اکتشاف برای دست‌یابی به توده معدنی D19 با ذخیره 100 میلیون تن است. استفاده از ذخیره سنگ آهن آنومالی D19 با ذخیره تقریبی بین 70 تا 100 میلیون تن در نزدیکی معدن فعلی، برای شرکت‌های معدنی و صنعتی چادرملو و سنگ آهن مرکزی ایران می‌باشد. در حال حاضر عملیات ژئوفیزیک اکتشافی و نقشه‌برداری از توده‌های معدنی خاتمه یافته و حدود 21 هزار متر حفاری انجام شده است. همچنین جهت تکمیل اکتشافات حدود 15 هزار متر حفاری و باطله‌برداری برنامه‌ریزی شده است. طبق گزارش تفسیری مدیریت در سال 1401، شرکت علاوه بر توسعه فعالیت‌های معدنی، خرید سنگ آهن از سایر شرکت‌ها را عملیاتی نموده و در آینده نسبت به توسعه این عملیات اقدام می‌نماید.
مطابق جدول بالا از حدود 2700 میلیون تن ذخایر سنگ آهن ایران در حدود 50 میلیون تن با تکنولوژِی و سطح اکتشاف فعلی قابل برداشت است.
عوامل موثر بر تولید و فروش محصولات شرکت
فرایند تولید محصولات فولادی از سنگ آهن به شرح زیر می‌باشد:
پنج محصول اصلی شرکت به ترتیب الویت: کنسانتره آهن، شمش فولاد، گندله، آهن اسفنجی و انرژی برق می‌باشد. از 44 هزار میلیارد مبلغ فروش شرکت در سال 1400 در حدود 43950 میلیارد مربوط به این پنج محصول اصلی شرکت بوده است.
محصولات کنسانتره آهن، گندله و آهن اسفنجی تابعی از میانگین قیمت فروش شمش فولاد خوزستان در ادوار سه ماهه فصلی می‌باشد. ضریب قیمت کنسانتره به شمش فخوز قبلاْ در حدود 11 درصد بوده است که در سال 1401 با چانه زنی شرکت‌های سنگ آهنی به 16 درصد برای کنسانتره و 23 درصد برای گندله و 55 درصد برای اسفنجی رسیده است. با توجه به اطلاعاتی که از مقایسه نرخ های فروش شرکت چادرملو با دیگر رقبای داخلی در بورس کالا به دست آمده نشان میدهد کچاد محصولات خود را به دلیل کیفیت بهتر با ضریب کمی بهتر از رقبا به فروش می‌رساند.
مسائل سیاسی مهم همچون تحریم‌های ظالمانه علیه ایران، سیاست‌های دولت چین و مسائل سیاسی داخلی همچون نرخ‌گذاری دستوری و عوارض صادراتی که شرکت را مجبور به فروش داخلی محصولات می‌کند، بر قیمت محصولات کچاد تاثیر گذار است.
تحریم های اقتصادی مانعی برای فروش محصولات ایران به قیمتهای عرف جهانی است به طوری که ایران مجبور است محصولات خود را به قیمتی پایین‌تر از رقبا صادر کند. در جدول زیر بزرگترین واردکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن در جهان آمده است.
همانطور که از نمودارهای بالا بر می‌آید بیشترین تقاضا و سومین تولید کننده برتر سنگ آهن در جهان کشور چین است. لذا می‌توان گفت چین بازیگر اصلی صنعت فولاد در عرصه جهانی است و تغییرات تقاضا در این کشور تاثیر اصلی را بر قیمتهای جهانی این محصول می‌گذارد. به نظر می‌رسد با توجه به چشم اندازهای بلند مدت توسعه‌ای، دولت چین سیاست‌های توسعه‌ای در پیش گرفته است که در آن از تولید محصولات پایه کربنی به دلیل آلایندگی بالا بکاهد و از طرفی به تولید محصولات نهایی تکنولوژی محور در عرصه فولاد بیافزاید. دولت چین تلاش می‌کند محصولات با آلاینده زیاد را از حیاط خلوط خود در آسیای مرکزی و خاورمیانه تامین کند و در داخل به محصولاتی همچون تیرآهن، ریل و قطعات فولادی تبدیل کند. از طرفی برای حفظ برتری و تعیین کنندگی خود در صنعت فولاد در یک دهه اخیر پروژه‌های بزرگ مثل خط راه آهن جاده ابریشم و پروژه‌های ساختمانی بزرگ را استارت زده و با وضع تعرفه های بالا به فولاد سازان داخلی از صادرات محصولات تولیدی آنها جلوگیری می‌کند. طبق داده‌های آماری جدول 7 ، تجارت جهانی سنگ آهن نشان میدهد که سطح بالای واردات سنگ آهن توسط کشورهای برتر این حوزه ثابت مانده است و رقابت اصلی در صادرات سنگ آهن جهانی بین دو کشور استرالیا و برزیل است.
با توجه به شرایط فعلی که روسیه به عنوان بزرگترین صادر کننده سنگ آهن منطقه به دلیل درگیری در جنگ اوکراین حضور قوی قبلی را ندارد و مجبور است برای از دست ندادن سهم خود در بازار محصولات خود را با تخفیف 25 درصدی به فروش برساند؛ خود تحریمی‌ها مانع بهره بردن ایران از این شرایط می‌شود به طوری که عوارض صادراتی و نرخ‌گذاری‌های دستوری توان شرکت‌های فولادی را برای ورود قوی به رقابت بین المللی گرفته است.
عوامل موثر بر بهای تمام شده محصولات
شاید نقطه قوت سهم کچاد در این بخش باشد، شرکت چادرملو با تکمیل بودن زنجیره تامین کار خود را در مقابل رقبای داخلی راحت‌تر کرده است. این شرکت با راه‌اندازی نیروگاه تولید برق حتی توان فروش برق به دیگر شرکت‌ها را دارد، از طرفی با تصفیه فاضلاب شهر اردکان آب مورد نیاز برای مجتمع صنعتی خود را فراهم کرده است و تنها سوخت را خریداری می‌کند.
دستمزد مستقیم با سهم 2400 میلیادری پس از مواد مستقیم و هزینه‌های حق انتفاع پروانه؛ بزرگترین سهم را در بهای تمام شده کچاد دارد. که با توجه به نوع فعالیت و کاربری بخش معدنی و صنعتی کچاد می‌توان افزایش 50 درصدی را برای دستمزد مستقیم در سال 1401 در نظر گرفت.
بازده سهم کچاد و ارتباط آن با قیمت های بورس کالا و قیمتهای جهانی
هر سهم کچاد در 14 فروردین 1610 تومان و در تاریخ منتهی به 7 تیر با ثبت بازدهی منفی 2 درصد در قیمت 1573 تومان قرار دارد. در این بازه سهم کچاد قیمت 1770 تومان را نیز تجربه می‌کند و سپس سهم حالت اصلاحی می‌گیرد.
در این مدت حدودا چهار ماهه می‌توان بین قیمت سهم کچاد و معاملات محصولات این شرکت در بورس کالا ارتباط مستقیم یافت. در حالی که در معاملات منتهی به 20 اسفند بورس کالا؛ اسفنجی 103 میلیون ریال، گندله 42 میلیون ریال و کنسانتره 32 میلیون ریال به فروش رسیده بود در معاملات منتهی به تیر ماه بورس کالا اسفنجی 81 میلیون ریال، و در آخرین معاملات خرداد ماه گندله 33 میلیون ریال و کنسانتره 26 میلیون ریال معامله شده است.
همچنین قیمت جهانی بیلت ایران در چهار ماه نخست سال نزولی بوده است در حالی قیمت سنگ آهن چین در مدت سه ماهه اخیر صعودی بوده است. بنابراین با توجه به داده‌های این بررسی قیمت سهم کچاد بیشتر متاثر از قیمت جهانی بیلت ایران است.
نسبت‌های موثر بر قیمت سهام کچاد
بررسی نسبت پی بر عی تاریخی (P/E) سهم کچاد در نمودار زیر نشان میدهد که این سهم به طور میانگین در محدوده پی بر عی 7.5 الی 8 واحد معامله شده است.
بررسی نسبت پی بر ارزش دفتری (P/B) این نسبت در مدت مشابه سال‌های گذشته این سهم محاسبه شده است که همانطور که ملاحظه می‌شود در محدوده بهتری از دو سال گذشته خود قرار داد اما باید این نکته لحاظ شود که در سال‌های گذشته قیمت سهام متاثر از شرایط رشدی سال 99 بوده است و قیمت‌ها از ارزش ذاتی خود فاصله داشته‌اند.
نسبت قیمت بر فروش (P/S) در سال 1401 تا حدود زیادی این نسب بهبود یافته است که نشان‌دهنده افزایش چشم‌گیر مبلغ فروش در سال مالی منتهی به اسفند 1400 متاثر از افزایش نرخ فروش محصولات می‌باشد.
بررسی فروش و میزان سود ناخالص ساخته شده در سال‌های 1396 الی 1400 نشان از افزایش مداوم سودسازی ناشی از عملیات اصلی شرکت طی سال‌های بررسی دارد.
نمودار زیر رشد مداوم حاشیه سود ناخالص شرکت صنعتی و معدنی چادرملو را نشان میدهد. شرکت چادرملو با تاسیس نیروگاه برق و خودکفایی در تامین انرژی و تصفیه فاضلاب شهر اردکان و حل مشکل تامین آب مجموعه و تکمیل زنجیره تامین از معدود شرکت‌های بورسی است که موفق شده حاشیه سود ناخالص خود را که نشان از بهره‌وری بالای مجموعه دارد مدام رشد داده و در دو سال اخیر در محدوده 60 درصد حفظ کند. که این کارنامه اقتصادی نشان از توان فکری، اجرایی، ارتباطی، تامین مالی و مشارکت و اقتصادی جناب آقای مهندس تقی زاده مدیر عامل شرکت معدنی و صنعتی چادرملو دارد.
بررسی نسبت مبلغ فروش به ازای هر نفر کارمند شرکت صنعتی و معدنی چادرملو نشان از افزایش و بهبود مداوم این نسبت طی سال‌های بررسی میدهد. که این نشان دهنده بهره‌وری بالای نیروی انسانی و مدیریت دانش‌بنیان در شرکت چادرملو می‌باشد.
جمع بندی:
به نظر می‌رسد با توجه به تجربه چند سال اخیر سهامداران ترجیح می‌دهند در اکثر مواقع به صورت یک کل به سهام بازار نگاه کنند و کلیت بازار را با یکدیگر معامله کنند (به جز در مقاطعی خاص که بعضی سهام به دلایلی همچون سفته بازی، حمایت سهامدار اصلی یا برتری و ضعف پر رنگ بنیادی یک سهم بر دیگر سهام که باعث می‌شود سهام در بازار راه جدایی از شاخص کل و دیگر سهام بروند). علت این امر نیز ریسک‌های مشترک حاکم بر سهام همچون قیمت‌گذاری‌های دستوری، مسائل مربوط به صادرات، مسائل انرژی، مسائل مربوط به تامین و خرید مواد اولیه و نرخ ارز است. در نهایت همچنان سهامداران به پارامتر سوددهی سهام در فصول پیشرو اهمیت ویژه می‌دهند و سهام با p/e فوروارد بهتر در صدر لیست خرید قرار دارد.
در خصوص سهم کچاد شرکت برآورد کرده است امسال نیز مقدار تولید و فروش مشابه سال‌های گذشته باشد و در شرایطی که سایر عوامل ثابت فرض شوند (در شرایطی که به عوامل افزاینده بهای تمام شده همچون نرخ افزایش دستمزد، انرژی و ارز واقفیم) می‌توانیم تنها عامل تاثیرگذار بر سوددهی شرکت را در افزایش نرخ‌های فروش محصولات شرکت در بورس کالا که تابعی از شمش فخوز است بدانیم. از آنجا که نرخ‌های بورس کالا به صورت رقابتی تعیین می‌شود افزایش تورم و سطح عمومی قیمت‌ها بر افزایش نرخ محصولات در بورس کالا تاثیرگذار است.
همانطور که در نمودار چهار ماه قیمت جهانی بیلت ایران آمده است، برای سال جاری قیمت از محدوده 700 دلار الی 530 دلار نزول داشته است. در حال حاضر قیمت بیلت ایران در محدوده 533 دلار قرار دارد. که به نظر می‌رسد با توجه به تداوم سیاست‌های کنونی تاثیر گذار بر قیمت بیلت در عرصه جهانی قیمت‌ها در ادامه سال جاری بین 500 الی 600 دلار در نوسان باشند.
در زیر نمودار قیمت جهانی سنگ آهن آمده است همانطور که مشخص شده است محدوده تعادلی نرخ سنگ آهن چین 60 الی 90 دلار است و قیمتهای بالاتر و پایین‌تر از این محدوده ناپایدار بوده است. بنابراین به نظر می‌رسد در بلند مدت قیمت جهانی سنگ آهن می‌تواند به محدوده تعادلی نزدیک شده و با کاهش قیمت سنگ آهن شاهد کاهش بهای تمام شده تولید شمش فولاد و در نتیجه کاهش قیمت فولاد در جهان باشیم.
با مفروضات بیان شده به نظر می‌رسد کچاد P/E TTM کنونی خود را در محدوده 6.94 برای سال 1401 با در نظر گرفتن نرخ فروش شمش فخوز در بورس کالا بر اثر نوسانات قیمت جهانی بیلت ایران و افزایش نرخ ارز و تورم داخلی با توجه عوامل افزاینده بهای تمام شده در محدوده 7 واحد حفظ کند.
همانطور که در نمودار نسبت تاریخی پی بر عی سهم کچاد مشخص است، پی بر عی گذشته نگر سهم کچاد به طور میانگین در محدوده 7.5 الی 8 واحد قرار دارد که با درنظر گرفتن تداوم بتای گذشته برای این سهم، می‌توان نتیجه گرفت که سهم در شرایط فعلی به قیمت معامله شده و جای کمی برای رشد داراست. (البته قضاوت در خصوص آینده قیمت سهم احتیاج به صرف زمان، دقت بیشتر و توجه بیشتری در روند عرضه و تقاضای سهم در بازار دارد.)
