تامین آهن اسفنجی به یکی از چالش‌‌‌های تولید منتهی شده است
بازار فولاد در سال‌جاری متاثر از عوامل مختلفی قرار گرفت که سبب شد تا برخی از واحدهای فولادی در زنجیره فولاد قادر نباشند با تمام ظرفیت خود تولید داشته باشند.
در این بین برخی واحدهای نوردکاری که در پایین‌‌‌دست زنجیره فولاد قرار دارند، با ۳۰ تا ۴۰درصد ظرفیت خود مشغول به کار بوده‌‌‌اند. مشکلاتی چون گران شدن مواد اولیه، اعمال محدودیت‌های عرضه گاز و برق و نوسان نرخ ارز عوامل تاثیرگذار بر این بازار بوده‌‌‌اند.
قطعی گاز، عملکرد فولادسازان را کند کرد
مصطفی عبداللهی عضو هیات‌مدیره انجمن نوردکاران فولادی ایران و مدیرعامل صنایع گرم فلز در گفت‌‌‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» درباره وضعیت بازار فولاد به‌‌‌ویژه نوردکاران در سال‌جاری عنوان کرد: یکی از مسائلی که بازار فولاد را متاثر از خود قرار داد، اعمال محدودیت‌های انرژی و قطع شدن برق و گاز در طول سال بود. در سال‌جاری نوردکاران بیشتر از واحدهای دیگر با محدودیت انرژی و قطعی گاز روبه‌‌‌رو شدند و این موضوع به‌‌‌شدت روی عملکرد این واحدها اثرگذار بود. البته نوردکاران امسال به‌‌‌دلیل کمبود مواد اولیه، گران شدن دستمزد کارگری و محدودیت اعمال گازی در نقطه سر‌به‌سر قرار گرفته‌‌‌اند.
عبداللهی در ادامه یادآور شد: تولید فولاد متاثر از زنجیره آن است و هر حلقه مفقوده‌‌‌ای در این زنجیره ایجاد شود، کل زنجیره را متاثر از خود خواهد کرد. البته تمام تلاش ما بر این اساس است که سبب ایجاد تعادل در زنجیره فولاد شویم. وی با اشاره به این موضوع که در سال‌جاری واحدهای گندله‌‌‌سازی و نورد بیشتر از سایر واحدهای تولیدی در زنجیره تولید فولاد متحمل فشار بودند، عنوان کرد: واحدهای نوردکاری با مشکل فروش روبه‌‌‌رو بودند و واحدهای نوردکاری نیز با تامین مواد اولیه و قطعی گاز مواجه بودند.
سیاست‌‌‌های بورس کالا، سبب ایجاد رانت می‌شود
این عضو هیات‌مدیره انجمن نوردکاران فولادی ایران در ادامه با اشاره به اثرگذاری بورس‌کالا بر بازار عنوان کرد: یکی از دلایل افزایش قیمت نهایی محصولات فولادی در بازار به بورس‌کالا برمی‌‌‌گردد و سیاست‌‌‌های بورس‌کالا و بازار دستوری سبب ایجاد رانت و افزایش قیمت‌ها می‌شود.
عبداللهی در ادامه خاطرنشان کرد: در کل تولیدکنندگان سال سختی را سپری کرده‌‌‌اند و در تامین مواد اولیه با مشکلاتی روبه‌‌‌رو بوده‌‌‌اند. البته ناگفته نماند در سال‌جاری صادرات نیز افزایش پیدا کرد، در حقیقت صادرات شمش افزایش یافت، اما باید این موضوع را در نظر گرفت که صادرات شمش، صادرات نیمه‌‌‌خام محسوب می‌شود و برای ارزش‌‌‌افزوده بیشتر باید شمش را به محصول نهایی تبدیل کرد و سپس صادرات کرد.
وی با اشاره به این موضوع که دولت باید در سال آینده بیشتر نقش ناظر را داشته باشد، گفت: امیدواریم سال آینده دولت به‌‌‌صورت دستوری وارد بازار نشود و تنها بر بازار نظارت داشته باشد و اجازه بدهد که بازار مسیر خودش را بیابد. امیدواریم دولت در سال آینده برای زیرساخت‌‌‌هایی همچون برق و گاز اقدامات لازم را انجام دهد، چراکه با توجه به شرایط اعمال محدودیت‌های انرژی، حیات واحدهای نوردکاری در خطر خواهد افتاد، چراکه عرضه شمش برای آنها به‌‌‌صورت محدود انجام می‌گیرد و البته واحدهای تولید شمش نیز درگیر تامین آهن اسفنجی هستند.
حلقه مفقوده زنجیره فولاد
عبداللهی ادامه داد: در حقیقت حلقه مفقوده زنجیره تولید فولاد در سال‌جاری، آهن اسفنجی بود که هم عرضه آنها به‌‌‌صورت محدود انجام گرفت و هم اینکه محصول آنها با افزایش قیمت همراه شد. هرچند در سال‌جاری بیشترین سود نصیب تولیدکنندگان آهن اسفنجی شد. سال گذشته (۱۴۰۰) بیشترین سود را تولیدکنندگان شمش نصیب خود کردند و امسال (۱۴۰۱) بیشترین سود به تولیدکنندگان آهن اسفنجی رسید.
این عضو هیات‌مدیره انجمن نوردکاران فولادی ایران در پاسخ به این پرسش که بازار فولاد در سال‌جاری تا چه اندازه متاثر از نوسان نرخ ارز بوده است، گفت: نوسان قیمت ارز بر تمام بازارها اثرگذار بوده و بدون شک بر بازار فولاد نیز اثرگذار بوده است. البته به‌‌‌صورت واقعی تولید شمش و در کل بازار فولاد حدود ۲ تا ۳درصد متاثر از فولاد است، اما به دلیل فضای روانی و همچنین صادرات محصولات فولادی، این تاثیرپذیری بیش از این خودش را نشان می‌دهد. شمش به دلیل نیمه خام بودن، در دنیا طرفداران بسیاری دارد. نوردکاران حاضر هستند که شمش را به قیمت صادراتی خریداری کنند، این در حالی است که برحسب دلار نیمایی، قیمت شمش داخلی ۵۰ تا ۷۰ دلار گران‌‌‌تر از شمش صادراتی تمام می‌شود.
عبداللهی در ادامه خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط کنونی و به دلیل محدودیت‌های عرضه شمش و اجرایی نشدن پروژه‌‌‌های تولید، کارخانه‌‌‌های نوردکاری با ۳۰ تا ۴۰درصد ظرفیت خود مشغول به کار بودند. امیدواریم که شرایط بازار سال آینده بهتر از سال‌جاری باشد تا زمینه اشتغالزایی از بین نرود.
