بررسی ها از حوزه ساخت و ساز حاکی از آن که برخی سازندگان در پاس کردن چک های مصالح ساختمانی دچار مشکل شده اند. با این حال هنوز شرکت ها و دلالان مصالح طی تماس با مدیران پروژه ها آنها را به خرید اقساطی نهاده های ساختمانی ترغیب می کنند.
به نظر می رسد رکود بازار مسکن، دامن بخش ساخت و ساز را گرفته است. بهار امسال تولید مسکن در تهران نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۶.۱ درصد و در کل کشور ۱۳ درصد کاهش یافته است. عمده پروانه های ساختمانی که در پاییز و زمستان سال گذشته صادر شد مربوط به طرح نهضت ملی مسکن بود؛ پروژه ای که با توجه به کمبود منابع به تدریج کندتر پیش رفته است.
اگرچه برخی کارشناسان معتقدند رونق ساخت و ساز می تواند به رشد قیمت مسکن منجر شود. اما در مقابل، عده ای دیگر می گویند که عرضه مسکن منجر به کاهش فشار تقاضا می شود و در بلندمدت به نفع مردم است؛ چرا که هزینه های مسکن سنگین ترین وزن را در سبد خانوار دارد و تامین خانه می تواند هزینه های خانواده ها را تا حد قابل توجهی پایین بیاورد و تورم را کاهش دهد.
وزارت راه و شهرسازی از اجرایی شدن یک میلیون واحد نهضت ملی مسکن سخن می گوید. اما طبق اعلام سازمان ملی زمین و مسکن برای ۵۰۹ هزار واحد پروژه تعریف شده و ۱۹۴ هزار واحد به مرحله فونداسیون رسیده است. مسئولان وزارتخانه می گویند باید به این تعداد واحدهای خودمالکی، نوسازی روستایی و غیره را هم اضافه کرد که مجموع تولید مسکن در کشور را به یک میلیون واحد می رساند.
اما فضای کلی نشان می دهد امیدواری به وعده وزارت راه و شهرسازی مبنی بر ساخت چهار میلیون واحد مسکونی کمرنگ شده است. به دلیل عدم توانایی متقاضیان در تامین آورده، افزایش هزینه ها نسبت به سال گذشته و ورود نکردن سیستم بانکی به این طرح برای تامین وام واحدها، پروژه ها دچار کندی در اجرا شده اند.
سنگین تر شدن رکود مسکن نسبت به سال گذشته اثر منفی بر صنایع جانبی این بخش داشته است. اگرچه عواملی همچون کسادی معاملات مسکن، نوسانات ارزی، قیمت گذاری دستوری، قطعی برق در بعضی مقاطع و مشکلات صادرات سیمان و فولاد، مشکلاتی را برای صنایع سیمان و فولاد ایجاد کرده اما سازندگان مهمترین عامل در کسادی بازار نهاده های ساختمانی را کاهش شدید ساخت مسکن می دانند. البته از زمانی که سیمان در بورس کالا عرضه شده این صنعت دچار تحول شده و بیشت مورد توجه قرار گرفته است.
از سوی دیگر توفیق برنامه های دولت در رفع محدودیتهای برق کارخانجات سیمان و فولاد منجر به مازاد تولید نهاده های ساختمانی شده که دست کم از این نظر نگرانی ها بابت تورم مصالح ساختمانی کاهش پیدا کرد و بازار به آرامش رسید.
قیمت نهاده های ساختمانی شهر تهران در تابستان ۱۴۰۱ کاهش ۳.۴ درصدی را در مقایسه با بهار تجربه کرد. این در حالی است که فصل بهار، نهاده های ساختمانی در پایتخت رشد ۲۶.۳ درصدی قیمت را در مقایسه با زمستان ۱۴۰۰ به ثبت رسانده بود. در بین گروه های اجرایی، بیشترین تورم فصلی مربوط به «نقاشی ساختمان» با ۹.۹ درصد افزایش و کمترین تورم به گروه «سیمان، بتن، شن و ماسه» با منفی ۱۵.۴ درصد مربوط شد. قیمت گروه «آهن، میلگرد و پروفیل» نیز ۰.۴ درصد در مقایسه با بهار کاهش یافت. قیمت هر کیلوگرم میلگرد در حال حاضر بین ۱۶ تا ۱۷ هزار تومان و قیمت هر پاکت سیمان تیپ ۵ تقریبا ۵۵ هزار تومان است.
تابستان ۱۴۰۱ تورم نقطه به نقطه مصالح ساختمانی شهر تهران ۲۹.۳ درصد بوده که در مقایسه با فصل قبل (۴۳.۴ درصد) معادل ۱۴.۱ درصد کاهش داشته است.
