ایجاد شفافیت مالیاتی مبتنی بر داده‌های دقیق از جمله وعده‌های رئیس جمهور پیش از تشکیل دولت سیزدهم بود که فرآیند اجرای قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان طی دو سال گذشته، اتصال ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار ابزار پرداخت به پرونده مالیاتی و همچنین وصول ۱۰۱ میلیون و ۱۲۱ هزار صورتحساب تائید شده در این سامانه حکایت از تحقق این وعده دارد.
به گزارش عصرسرعت، پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از شادا، آیت‌الله رئیسی رئیس‌جمهور کشورمان در زمان فعالیت‌های انتخاباتی در خرداد ماه ۱۴۰۰ در حوزه مالیاتی ۳ وعده انتخاباتی را مطرح کرد؛ «در کشور به میزانی که مالیات می‌گیریم، فرار مالیاتی داریم. این موضوع با یک سامانه هوشمند قابل رصد و رهگیری است و ما برای این مسأله برنامه داریم» در تاریخ ۲۴ خرداد ماه ۱۴۰۰ مطرح شد. رئیس‌جمهور همچنین در در ۲۶ خرداد ماه همان سال اعلام کرد که «با تکمیل جریان داده‌های مالیاتی و ایجاد شفافیت، از فرارهای مالیاتی جلوگیری خواهد شد» و همچنین «مالیات‌های تنظیمی به طور کامل اجرا شده و با اخذ مالیات از فعالیت‌های غیرمولد و سوداگرانه، جذابیت این فعالیت‌ها کاهش خواهد یافت.»
در دو سالگی فعالیت دولت سیزدهم می توان برداشت درستی از میزان تحقق این وعده ها داشت.
• اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان و تکمیل آن مبتنی بر تفکیک حساب‌های تجاری و غیرتجاری
درباره آنچه رئیس جمهور گفته بود: «در کشور به میزانی که مالیات می‌گیریم، فرار مالیاتی داریم. این موضوع با یک سامانه هوشمند قابل رصد و رهگیری است و ما برای این مسأله برنامه داریم» موضوع راه اندازی و تکمیل سامانه مودیان در دستور کار دولت بوده است.
در خصوص اجرای ماده ۱۰ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان و ثبت حساب‌های تجاری برای مؤدی و تفکیک حساب‌های تجاری و شخصی جلسات متعددی با بانک مرکزی برگزار شد و توافقات صورت‌گرفته در قالب سرویس‌های تبادل اطلاعات در حال پیاده‌سازی و اجراست که نتایج آن تا تاریخ ۲۱ اسفند ماه ۱۴۰۱ به این صورت است که تعداد حساب‌های با استعلام موفق از بانک مرکزی برای مودیان اشخاص حقوقی ۲ میلیون و ۳۸۸ هزار و ۹۶۵ حساب، برای اشخاص حقیقی – انفرادی ۵ میلیون و ۸۹۸ هزار و ۸۶۴ حساب، برای اشخاص حقیقی – مشارکت ۲۸۴ هزار و ۹۴۸ حساب و جمعاً ۱۱ میلیون و ۶۲۱ هزار و ۸۶۱ حساب بوده است.
· اتصال ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار ابزار پرداخت به پرونده مالیاتی
در همین حال در خصوص اجرای حکم ماده ۱۱ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان با هماهنگی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران عملیات ساماندهی دستگاه‌های کارتخوان و درگاه‌های الکترونیکی پرداخت از مورخ ۱۵ دی ماه ۱۴۰۰ آغاز شد که الصاق نزدیک به ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار ابزار پرداخت (ترمینال) به پرونده و همچنین تشکیل بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار پرونده جدید صورت گرفته و ساماندهی مالیاتی ابزارهای پذیرش در حال حاضر کامل شده است.
· شناسه کالا و خدمات به کجا رسید؟
«برگزاری ۳۵ جلسه کمیته فنی با نمایندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص کدینگ کالا و خدمات با حضور نمایندگان این وزارتخانه و سازمان امور مالیاتی کشور»، «طراحی و تولید سامانه دریافت فایل شناسه کالا و خدمات در درگاه سازمان به منظور استفاده مؤدیان به نشانی https://stuffid.tax.gov.ir» و «قابل بهره‌برداری بودن راهنمای اخذ و استفاده از شناسه عمومی و اختصاصی کالا و خدمت از طریق پورتال سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی intamedia.ir» ازجمله اقدامات انجام‌شده در خصوص شناسه کالا و خدمات بوده است که ۱۳ شناسه خدمات عمومی، هزار و ۵۰۳ شناسه خدمات اختصاصی، ۳۶ هزار و ۶۷۸ شناسه کالای عمومی و ۹۰۰ هزار شناسه کالای اختصاصی آخرین وضعیت شناسه کالا و خدمات بوده است.
همچنین «برگزاری جلسات فنی با وزارت صنعت در خصوص امضای الکترونیکی»،«برگزاری جلسه فنی با مراکز میانی معتبر در خصوص امضای الکترونیکی»، «برقراری امکان استفاده از امضای الکترونیکی نرم افزاری توسط مودیان» و «تولید سند راهنمای استخراج کلید عمومی از امضای دیجیتال با مهر سازمانی و بارگذاری آن در کارپوشه سامانه مودیان که از طریق پورتال سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی intamedia.ir قابل بهره‌برداری است» مهم‌ترین اقدامات انجام‌شده در خصوص امضای الکترونیک بوده است.
همچنین «ایجاد شماره اقتصادی برای اشخاص حقیقی انفرادی اشخاص حقیقی مشارکت و اشخاص حقوقی» و «شماره اقتصادی برای تمام مؤدیان ذینفعان از طریق درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان به نشانی my.tax.gov.ir قابل بهره‌برداری است» اهم اقدامات انجام‌شده در خصوص شماره اقتصادی است.
صدور مجوز برای شرکت‌های معتمد ارائه کننده خدمات مالیاتی
اسناد و مدارک تعداد ۵۳ شرکت با کنسرسیوم در فراخوان شناسایی شرکت‌های معتمد ارائه‌کننده خدمات مالیاتی شامل ۱۰ موافقت اصولی نوع اول، ۱ موافق اصولی نوع دوم و موافقت اصولی نوع سوم و ۳ مجوز صادرشده نوع اول، ۱ مجوز صادرشده نوع دوم و مجوز صادرشده نوع سوم است که مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است.
تاکنون سه مورد مجوز فعالیت برای شرکت های معتمد ارائه‌کننده خدمات مالیاتی نوع اول صادر شده است. همچنین مجوز فعالیت برای یک شرکت به عنوان شرکت معتمد ارائه‌دهنده خدمات مالیاتی نوع دوم و سوم نیز صادر شده است.
آخرین وضعیت اجرای سامانه مؤدیان
اما بررسی های ما از آخرین وضعیت اجرای سامانه مودیان نیز نشان می‌دهد که تولید و راه‌اندازی فاز اول سامانه مؤدیان، برقراری امکان استفاده از گذرگاه خدمات دولت (GSB) در مرکز ملی تبادل اطلاعات برای سامانه مؤدیان، تولید اسناد مورد نیاز سامانه مؤدیان جهت بهره‌برداری مؤدیان شامل
اسناد فنی و راهنمای بخش‌های مختلف سامانه مؤدیان، که از طریق پورتال سازمان به نشانی intamedia.ir قابل بهره‌برداری است و عبارتند از سند ویژگی‌ها و مشخصات فنی پایانه‌های فروشگاهی – حافظه مالیاتی موضوع تبصره (۳) ماده (۳) قانون پایانهه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان و پیوست‌های آن شامل سند قالب شناسه یکتای حافظه مالیاتی و شماره منحصر به فرد مالیاتی؛ سند دستورالعمل فنی نحوه اتصال به سامانه مؤدیان و سند دستورالعمل صدور صورتحساب الکترونیکی، راهنمای استخراج کلید عمومی از امضای دیجیتال/مهر سازمانی و بارگذاری آن در کارپوشه سامانه مؤدیان، راهنمای اخذ و استفاده از شناسه عمومی و اختصاصی کالا و خدمت، راهنمای معرفی حساب‌های تجاری، راهنمای دریافت برنامه SDK جاوا و دات‌نت جهت سهولت در اتصال به سامانه مؤدیان و راهنمای استفاده از آن، راهنمای گام به گام ساماندهی پذیرنده‌های بانکی، سامانه دریافت فایل شناسه کالا/خدمات در درگاه سازمان امور مالیاتی کشور جهت استفاده مؤدیان به نشانی https://stuffid.tax.gov.ir و سؤالات متداول که از طریق پورتال سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی intamedin.ir در بخش پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان، قابل بهره‌برداری است.
در همین حال آخرین آمار از وضعیت سامانه مودیان تعداد ۷۲ هزار و ۶۸ شناسه یکتای حافظه مالیاتی توسط سامانه اخذ شده است که از این تعداد ۶۰ هزار و ۷۷ شناسه توسط مودی مستقیم، ۹ هزار و ۳۵۲ شناسه توسط شرکت‌های معتمد و ۲ هزار و ۶۳۹ شناسه توسط سامانه‌های دولتی اخذ شده است.
همچنین ۱۲ هزار و ۱۷ مودی اعم از مودی مستقیم، مودی شرکت‌های معتمد و مودی سامانه‌های دولتی موفق به ارسال صورتحساب شده‌اند.
تعداد کل صورتحساب‌های الکترونیکی دریافت‌شده در سامانه مودیان ۱۶۷ میلیون و ۷۴۴ هزار و ۷۷۱ صورتحساب بوده است که از این تعداد ۱۰۱ میلیون و ۱۲۱ هزار و ۳۰۳ صورتحساب تایید شده است. تعداد مودیانی نیز که در کارپوشه آنها صورتحساب خرید درج شده است، ۱۹۰ هزار و ۶۰۱ مودی بوده است.
در نهایت، جمع مبلغ صورتحساب‌ها ۲ میلیون و ۱۵۵ هزار و ۲۱ میلیارد تومان و جمع مبلغ مالیات بر ارزش افزوده برابر با ۱۴۴ هزار و ۹۲۳ میلیارد تومان بوده است.
اجرای فراخوان‌های چند مرحله‌ای مؤدیان برای پیوستن به سامانه مودیان
بر اساس طرح الحاق ۵ تبصره به ماده ۲ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان، لزوم صدور صورتحساب الکترونیکی و ارسال آن به سامانه مؤدیان از تاریخ اول آبان ۱۴۰۱ برای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و فرابورس و از تاریخ اول دی ماه ۱۴۰۱ برای شرکت‌های دولتی و دستگاه‌های اجرایی مشمول ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری و از تاریخ اول فروردین ۱۴۰۲ برای سایر اشخاص حقوقی به جز اشخاص حقوقی موضوع ماده ۱۶ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال ۱۴۰۰ در حال انجام است.
علاوه بر این در راستای آگاه‌سازی صنوف و فعالان اقتصادی اقدامات فرهنگی تهیه محتوای آموزشی و اطلاع‌رسانی اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان نیز اقداماتی انجام شده است.
